بیوگرافی کامل علی دره المعالی

قرن:14

جنسیت:مرد

ملیت:ایران

(1304/1303 -1256 ش)، مدرس. از خدمتگزاران فرهنگ ایران و بنیان گذار دبیرستانهای درهالمدارس و مخدرات. چند ماه قبل از فوت ایرج میرزا جلال الممالک درگذشت و ایرج در رثاء او گفته است:

مرا ز مرگ تو قامت هلال و ارجمند

برآر سر بنگر قامت هلالی را

وی مقدمات علوم را نزد پدر و علوم جدید را نزد استادان وقت فراگرفت و در شعر و ادب فارسی و عربی تبحر یافت. وی در آن سالها که از جمعیتهای خیریه و پرورشگاهها خبری نبود عده ای از یتیمان و کودکان بدون سرپرست را به خرج خود نگهداری می کرد. کمکهای مادی و معنوی بسیار می نمود و مجلس تلاوت قرآن در ماه رمضان برپا می کرد. وی در تهران بر اثر سکته قلبی درگذشت و در خانه شخصی خود به خاک سپرده شد.[1]

1303 ش، نخستین بنیانگذار دبیرستان دخترانه ایران و از ن نیکوکار. وی دختر سید علی شمس المعالی و ربابه مرعشی بود. پدرش در زمان ناصرالدین شاه قاجار (1313 -1263 ق) از شخصیت های وجیه و محترم بود و چندین باب مدرسه پسرانه ی تأسیس نمود. درهالمعالی مقدمات علوم را نزد پدر و علوم جدید را نزد استادان وقت فراگرفت و در شعر و ادب فارسی و عربی دست یافت. در سال 1322 ق مدرسه مخدرات را در محله عربها تأسیس کرد که بعداً به سبب افزایش تعداد شاگردان به پامنار منتقل گردید.

ابتدا معلمان آن را از میان بستگان و خویشان- که اغلب جزو ن متجدد بودند. انتخاب کرد، از اینرو از سوی مردم تحت فشار قرار گرفت.

در سال 1327 ق به عنوان اعتراض به قرارداد 1907 م- که کشور را رسماً تحت نفوذ انگلستان و روسیه قرار داده بود- اجتماعی از ن تهران را تشکیل داد و در مجلس شورای ملی حضور یافتند و نمایندگان را در صورت امضای قرارداد تهدید کردند و آنان را به تحریم کالاهای خارجی تشویق نمودند. او اغلب با صدیقه دولت آبادی و سایر ن همفکر خود به قهوه خانه هایی که از قند خارجی استفاده می کردند می رفت و آنانرا از مصرف قند خارجی برحذر می داشت و در اغلب مدارس استفاده از پارچه های یزدی و کرمانی را معمول می داشت. وی در مدرسه مخدرات- که بعد به دبیرستان شد و در سال 1306 ش فارغ التحصیل دیپلمه داد- از استادانی مانند مسیو احمد خان برای زبان فرانسه، مسیو علی خان برای ریاضیات و فاضل اعمی برای فقه و عربی استفاده می کرد. همیشه حقوق گزاف دبیران را از ثروت شخصی خود می پرداخت و به دانش آموزان تحمیل نمی کرد.

در سال 1302 ش مدرسه دیگری به نام درهالمدارس- واقع در کوچه ناظم الدوله پشت مسجد سپهسالار- تأسیس نمود. در آن سالها که از جمعیت های خیریه و پرورشگاه ها خبری نبود وی عده ای از یتیمان و کودکان بدون سرپرست را به خرج خود نگهداری می کرد و خوراک، نظافت و بهداشت آنان را شخصاً رسیدگی می نمود. در ایام ماه رمضان به بستگان و خویشان خود سرکشی می کرد و کمک های مادی و معنوی می نمود و مجلس تلاوت قرآن و دعا برپا می کرد. او از ن متجدد بود و حجاب ن را مانع پیشرفت آنها می دانست. وی در تهران بر اثر سکته قلبی درگذشت و برحسب وصیت خودش در خانه شخصی خود در خیابان سقاباشی اول کوچه شمس المعالی به خاک سپرده شد.[2]

برگرفته از کتاب :مشاهیر ن ایرانی و پارسی گوی

منابع زندگینامه :[1] از صبا تا نیما (388/2)، کارنامه ن (131 -128)، مشاهیر ن (97 -96).

[2] منبع: کارنامه ن مشهور ایران، 131 -129.